سفر به ایران و ملاقات جوانی

یک عصر بعدالظهر با برادرم و کریستفر (دوست سوئدی ام) به یک قهوه خانه مدرن در محله هفت حوض رفتیم تا هم چای نوش کنیم و هم یکی از دوستان برادرم ، امیر را که هوای اروپا رفتن به سرش افتاده بود و ملاقات کنیم. کریستفر همینکه وارد شد دستی بر سینه گذاشت و گفت:" السلام و علیک!"
!لبخندی زدم و گفتم:" قرار نبود اینجا آمدی عرب بشی. یه سلام بگو و السلام"
لبخند مهربانی زد و گفت:" خوب کجا بنشینیم ؟" نگاهی به اطراف انداختم و گفتم:" آونجا که حوض فیروزه ای هست و درخت تاک!"
لبه های حوض را دست می کشیدم همچین که کسی نفهمد و پر به آسمان حوض کودکی می کشیدم. سرم را پایین آوردم و آب را بوئیدم. دنبال بوی خزه های حوض کودکی می گشتم و ماهیهای سرخی که توی لجنهای حوض دنبال هم می کردند. مردی گفت:" خانوم قهوه میل دارید یا چای؟"
گفتم:" چای!"
کریستفر به دختر و پسرهای جوان نگاه می کرد و نگاههای عاشقانه شان. گفتم:" می بینی چه عاشقانه در کنار هم نشسته اند و با هم حرف می زنند؟ فکر می کنی چند درصد از خانواده هایشان از ملاقات اینها خبر دارند؟"
سرش را تکان داد و گفت:" نمی دونم؟ فقط می تونم بگم که با هم بودنشان قشنگه."
امیر آمد و بعد از احوالپرسی به برادرم گفت:" این پسره واقعا سوئدی است؟ چقدر لباسش ساد ه اس. نکنه خالی بند داری یه دهاتی را بجای یه سوئدی قالب می کنی؟ "
کریستفر متعجب نگاه می کرد. برادرم خندید و گفت:" دیوونه!"
نشستیم با یکدیگر به گفتگو. من و کریستفر از شرایط بد سوئد می گفتیم و امیر از شرایط بد ایران. هر چه من از سیاهیهای دولت سوئد و برخوردهای بدشان با مهاجرین و پناهنده ها می گفتم او از بدی دولت ایران می گفت. بعد از کلی صحبت به من گفت:" تو اولین ایرانی که من دیدم از آنجا اینقدر منفی می گوید. بقیه از پولدار شدنشان و...می گویند."
گفتم:" بعضی از هموطنها خائن و دروغگو هستند. نمی دانم شاید هم فقط به پول فکر می کنند و خریدن خانه. می دانی چند سال برای اقامت باید آنجا منتظر بشوی و تازه بعد از گرفتن اقامت و گذران پروسه های مهاجرت با چه کارهایی باید اولین کار را شروع کنی؟"
- با چه کارهایی؟
"کار با سالمندان، نظافت و یا کار سیاه با پایین ترین دستمزد که با اجازه ات اولین کسانی که استثمارت می کنند هموطنهای شریف خودت هستند."
گفت:" خوب آدم اونجا مجبوره!"
گفتم:" بیشتر پدر و مادرهای ایرانی آنقدر بچه هایشان را لوس بار آورده اند که هر جا جایشان باشد در کشورهایی مثل سوئد نیست. آنجا نازکش نخواهی داشت. می دونی چقدر ایرانی در بیمارستانهای روان و اعصاب بسر می برند و...!"
گفت:" پس خودت چی؟ تو که بنظر خوب و سرحال بنظر می رسی. درست را هم که تمام کردی؟"
گفتم:" آخر من از همان بچگی توی ایران کار تابستانی می کردم و دختر بودم نه پسر یکی یک دانه...آنجا هم از روز اول همه آن کارهایی را که در ایران عارمان می آید انجام بدهیم و انجام داده ام. اگر دانش امروز را داشتم پایم را از خاک ایران بیرون نمی گذاشتم. البته ناگفته نماند که شرایط پانزده سال پیش فراری ام داد. این حداقل هایی که امروز در ایران وجود دارد آنزمان وجود نداشت. فراموش نشود آدمهای موفق و تحصیلکرده در آنجا زیاد داریم. همه با سختی و تحمل فشارهایی به اینجا رسیده ایم. امروز شرایط فرق کرده است. امروز دیوانه ات را بی اقامت راهی وطن می کنند."
- پس شما می گی اینجا بمانم. ؟
اگر هدف مشخصی نداری و صرفا برای پولدار شدن می خواهی در این سن خودت را آواره کنی، بهتر است که اینجا بمانی. چون هیچ جا بهتر از اینجا نمی توانی پول دربیاوری. شما در اینجا قدرت داری. قدرت در زبان، کار و قدرت اجتماعی. آنجا اولین چیزی را که از دست می دهی همین چیزهاست. همین چیزهایی که الان بهش فکر نمی کنی و بعد هزاره ذره ات می کند. "
- چرا شما برنمی گردی؟
" نیمی از عمر من آنجا گذشته و نیمی اینجا. من گرفتار برزخم. من خودم را متعلق به هر دو جا می دانم. تازه یک بچه دارم که متولد و بزرگ شده آنجاست. من تنها نیستم .نمی دانم اگر بتوانم و شرایطش فراهم بشود باید برگردم به ایران و آن را بسازم که بیشتر از آنجا نیازمند من است."
از کریستفر معذرت خواهی کردم که مرتب فارسی حرف زده ام. به او گفتم که باید هر چه می دانم را بگویم. دلم نمی خواهد بچه های اینجا با شرایطی که اکنون در خارج کشور وجود دارد به خارج نقل مکان کنند. او گفت که می فهمم. گفتم که خواهش می کنم تو هم واقعیت آن جامعه را بگو. بگو که خود تو هم تاب ماندن در آنجا را نداری...
امیر گفت:" همه سوئدی ها اینجور ساده لباس می پوشند؟ کریستفر چند سالش است؟"
کریستفر به فارسی گفت:" سی و یک سال."
امیر خندید و گفت:" فارسی را هم که دارد یاد می گیره!"
گفتم:" این جوان در سوئد با قناعت زندگی می کند تا سالی یک ماه را بتواند به شرق برود و از عشق و زیبایی های شرق بهره ببرد مثل من دلش از آن جامعه سرد صعنتی خون است. اگر او می خواست ولخرجیهای بیخودی کند که الان اینجا نبود. ببین بیشتر آن هموطنهایی که از آنجا می آیند اینجا خانه می خرند هم مثل این با قناعت زندگی کرده اند. آنجا کسی نمی تواند دست و دلباز باشد و اینجا خانه هم بخرد و..."
امیر گفت:" اینجا آدم آزاد نیست. هر کاری آدم می کند با ترس و لرز است."
گفتم:"می فهممت. اینجوری نمی ماند. باید درستش کرد در همینجا. دیر و زود دارد ولی سوخت و سوز ندارد.ببین یک عشقی اینجا وجود دارد که جنسش نه از طلا که بالاتر از طلاست."
امیر گفت:" شما چند روز اینجا بوده ای و خبر نداری؟"
گفتم:" من این عشق را توی همین چند روز توی دستهای مردم فقیر دیده و لمس کرده ام. اینجا زمین خوردم ده نفر بطرفم دویدند. اینجا توی صف سبزی مردم با گوش کردن به درد دل هم، یکدیگر را تراپی می کنند. اینجا با آن هم دردی که طی بیست و شش سال مردم دیده و کشیده اند،هنوز بهم لبخند می زنند. اینها را از خودم نمی گویم. این لبخند را از لبان مادر حمید ( زن روستایی) که جوانش را در سن بیست سالگی اعدام کردند و حتی جنازه بچه اش را بهش تحویل ندادند دیدم. این لبخند را از لبان پدر داغداری دیدم که وقتی بغلش کردم تا بهش تسلیت بگویم دم گوشم با زمزمه و گریه نام فرزندی را آورد که بیست سال است در غربت می سوزد و نمی تواند به آب و خاکش برگردد. او شاید حسرت دیدن فرزندش را در ایران داشته باشد ولی حسادت نمی کند و افرادی مثل من را به چشم بچه خود می بیند...